آیت اللهزاده شیرازی، باقر
آیتاللهزاده شیرازی، باقر (1315 – 1386 خ)
Ayatolah Zadeh Shirazi, Bagher
مرمتگر، باستانشناس و مهندس معمار
آیتاللهزاده، فرزند سید محمدحسین شیرازی و از نوادگان میرزای شیرازی، در نجف به دنیا آمد. او در دوران کودکی و در زمان جنگ جهانی دوم همراه خانواده به تهران آمد. او دیپلم خود را در رشتة ریاضی از دبیرستان دارالفنون دریافت کرد و در رشتة کارشناسی ارشد معماری از دانشکدة هنرهای زیبایی دانشگاه تهران فارغالتحصیل شد. او در سال 1343 خ، برای ادامۀ تحصیل به ایتالیا رفت و در سال 1350 (1971 م) با درجۀ عالی موفق به اخذ مدرک دکتری در رشتۀ مطالعه و مرمت بناها و بافتهای تاریخی از دانشکدۀ معماری دانشگاه رم شد. پایاننامۀ دکتری وی پروژۀ احیای بازار اصفهان- مرکز کهن تجاری و فرهنگی شهر بود. این رسالۀ دکتری، تحت نظارت و راهنمایی معمار مشهور ایتالیایی دکتر دِ آنجلیز انجام پذیرفت.
او بنیانگذار رشتة مرمت علمی بناها، محوطهها و بافتهای تاریخی در بسیاری از دانشگاههای ایران و از بنیانگذاران سازمان میراث فرهنگی کشور و مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی و در رشتة خود، چهرهای جهانی است. انتشار 40 شماره مجلۀ اثر که مهمترین مرجع مرمت در زمینة معماری و شهرسازی در ایران به شمار میرود، از جمله فعالیتهای علمی او است. از دیگر فعالیتهای وی میتوان ریاست دفتر فنی سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران در استان اصفهان (1346 – 1358 خ)، ریاست سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران و سرپرست ادارۀ کل حفاظت و مرمت بناها و محوطههای تاریخی و فرهنگی و طراح و مدیر پروژه مطالعه، ساماندهی، مرمت و احیای دولتخانه صفوی در اصفهان، همکاری در تهیۀ طرح مرمت و احیای مجموعة تاریخی فرهنگی عمارت مسعودیۀ تهران، مرمت ارگ تاریخی بم، مسجد کبود، گنبد جنتسرای اردبیل و ارزیابی و کارشناسی شهر سمرقند ازبکستان برای ثبت در فهرست میراث جهانی و ارزیابی و کارشناسی مجموعه فرهنگی تاریخی احمد یسوی در ترکستان قزاقستان برای ثبت در فهرست میراث جهانی اشاره کرد. او دارای جوایز و تقدیرنامههای زیاد است از جمله: برندۀ جایزۀ بینالمللی Award for architeetare به خاطر ارائه و اجرای طرح مرمت؛ حفظ و احیای بناهای تاریخی چهل ستون، عالی قاپو و هشت بهشت در شهر اصفهان در سال 1980 م؛ چهرۀ ماندگار عرصۀ معماری، مرمت و حفظ آثار تاریخی (1380 خ)؛ بازنشستۀ برگزیدۀ ملی از سوی ریاست جمهوری اسلامی ایران؛ استاد برگزیدۀ سال از سوی دانشگاه آزاد اسلامی. از آثار او میتوان همچنین به بین دو زمینلرزه (ترجمه)؛ سیری در هنر ایران (ترجمه)؛ مروری بر رویکرد ایران معاصر به حفاظت میراث فرهنگی؛ منشورهای بینالمللی حفاظت (ترجمه)را میتوان نام برد.