جردن، ساموئل مارتين
جردن، ساموئل مارتين (1871 – 1951 م)
Jordan, Samuel Martin
ايرانشناس و ايران دوستِ بزرگ امريكايي
جردن، بنيانگذار كالج البرز، مبتكر استفاده از نام خانوادگي در ايران، داراي «نشان درجة اول و دوم علمي» از دولت ایران بود. شخصيتهاي علمي و فرهنگي ايراني، از جردن به عنوان انساني بزرگ ياد كردهاند. جمعي از نامدارترين افراد ایران كه برخي از آنها موجب سرفرازي کشور هستند، از دستپروردگان و تربيتيافتگان کالج البرز بودند. جردن، در سال 1898 م، به ایران آمد و مدیر مدرسة امریکایی تهران شد و تا سال 1940 م، مدیریت این مؤسسة آموزشی را بر عهده داشت. این مؤسسه در سال 1925 م، به کالج امریکایی و در سال 1940 م / 1319 خ، پس از انتقال به وزارت فرهنگ ایران، به دبیرستان البرز تغییر نام یافت. او همچنین بانی و سازندة مدرسة دخترانة امریکایی تهران بود. به پاس خدمات فرهنگی وی، در سال 1300 خ، یک قطعه نشان و مدال درجه دوم علمی و بار دیگر در سال 1319 خ، به همراه همسرش نشان درجه یک علمی دریافت کرد. وی ایران را وطن دوم خود مینامید. در دوران پهلوی نیز نام خیابان افریقای کنونی به پاس خدمات وی جردن نامگذاری شد. در سال 1326 خ، مراسمی برای بزرگداشت او در تالار دبیرستان البرز برگزار شد و نیمتنة سنگی وی را که استاد ابوالحسن صدیقی تراشیده بود، در کنار درب ورودی نصب کردند. این پیکره بعداً به کتابخانة دانشگاه صنعتی امیرکبیر منتقل شد. ملکالشعرای بهار نیز در وصف او شعری سروده است:
تا کشـــور ما جایگـه جــردن شد بس خارستان کز مددش گلشن شد
این باغ هنر که دور از او بود، کنون چشمش به جمال باغبان روشن شد
مرکز ایرانشناسی دانشگاه کالیفرنیا در ارواین، در سال 2006 م، به همت یک ایرانی – امریکایی به نام فریبرز مسیح و با نام «ساموئل ام جردن» تأسیس شد. مرکز ایرانشناسی دانشگاه کالیفرنیا در ارواین، دارای سه کرسی تحصیلی و یک مرکز مطالعاتی در دانشکدة علوم انسانی دانشگاه یوسیآی است.