خانه موزه بازار

خانه موزه بازار (خانه سلطان بیگم): ساختمان این موزه متعلق به دورۀ قاجار است و حدود 150 تا 200 سال قدمت دارد. این ملک متعلق به همسر محمدرضا شجاع‌الملک، تفنگدارباشی قاجار سلطان بیگم شجاعی بود. مردم آن منطقه را متعلق به عمه ناصرالدین شاه می‌دانستند. برخی نیز این خانه را متعلق به خواهر زن احمد شاه می‌دانند. در سال 1326 خ خانواده آقای «نیرنما» این خانه را خریداری کردند. علاقه شدید صاحبخانه جدید به این تالار و مراقبت‌های خاصی که از این بخش خانه انجام می‌داد، سبب شد این تالار به مناسب‌ترین شکل باقی بماند. در خاطرات فرزندان آقای نیرنما آمده است؛ پدر ایشان درهای هر دو طرف این بخش از ساختمان را قفل می‌کرد و هیچ‌کس حق ورود به این تالار را نداشت.
خانه سلطان بیگم شجاعی تا سال 1376 خ در اختیار خانواده نیرنما بود و بعد از آن شهرداری تهران این عمارت را خریداری کرد و پس از بازسازی به عنوان خانه محله، خانه کارآفرینی و امروزه به‌ عنوان خانه موزه از آن بهره‌برداری می‌کند. شاید در این مبحث گفتن این نکته خالی از لطف نباشد که شهرام ناظری، خواننده سرشناس ایرانی، در سن 18 تا 20 سالگی به مدت دو سال در این خانه مستأجر بوده و یکی از سازهای برتر خود را از آقای نیرنما صاحب این خانه گرفته است.
IFLA یعنی فدراسیون بین‌المللی انجمن‌ها و مؤسسات کتابداری، کتابخانه این خانه موزه را در فهرست 1001 کتابخانه موجود در جهان که باید پیش از مرگ از آن دیدن کرد، قرار داده است. خانۀ موزۀ بازار که به عنوان خانۀ فرهنگ بازار شناخته می‌شود، در میدان امام خمینی، ابتدای خیابان امیرکبیر، خیابان ناظم‌الاطباء جنوبی، کوچه دشتی، کوچه کمالی، خانه موزه بازار قرار دارد.