خيابان پهلوي

خيابان پهلوي (وليعصر): در زمان ناصرالدین‌شاه در غرب تهران و در میان باغ‌ها و مزارع شاهزادگان و درباریان قاجاری چند تکه خیابان در امتداد هم طراحی و نامگذاری شدند که از بین این خیابان‌های متعدد، خیابان باغ جنت از پل امیربهادر تا میدان منیریه فعلی، خیابان امیریه از میدان منیریه تا میدان سردرسنگی یا کاخ مرمر، خیابان باغ انگوری از کاخ مرمر تا جنوب چهارراه شاه (خیابان جمهوری)، خیابان جدید جناب وزیر که در میان اراضی بایر و بیابانی وزیر از جنوب چهارراه شاه تا مجاورت ضلع شمالی حصار ناصری، یعنی جایی که بعد‌ها کافه بلدیه (چهارراه پهلوی، چهارراه انقلاب) بنای کنونی تئاتر شهر ساخته شد، قرار داشتند.

خیابان ولیعصر (عج) امروزی در سال‌های اول حکومت پهلوی اول از ترکیب این خیابان‌ها به شکل یکپارچه درآمد. عبداالله مستوفی انگیزۀ ساخت این خیابان را تصمیم رضاخان برای متصل کردن کاخ سعدآباد به کاخ مرمر ذکر کرده است.
احداث جاده مخصوص پهلوی یا همان خیابان پهلوی سابق از سال ۱۳۰۰ خ آغاز شد. در آن زمان رضاخان سردار سپه در دوران وزارت جنگی خود (۱۳۰۰- ۱۳۰۲) تصمیم به ساخت این جاده گرفت.
برای ساخت این جاده رضاشاه در ابتدا شروع به خریدن املاک و مستغلات کرد و باغی در سعدآباد را که قبلاً از مستغلات بانوی عظمی خواهر ظل‌السلطان و دختر ناصرالدین شاه بود، در شمال قصبه تجریش خریداری کرد.
همچنین درختکاری اطراف این خیابان، کشیدن نهر برای آبیاری درختان آن نیز از سال ۱۳۰۰ خ آغاز شد. در سال ۱۳۰۷ خ خیابان پهلوی بالا به وسیله بلدیۀ تهران سنگفرش شد و سپس با ورود آسفالت به صحنه خیابان‌سازی شهر‌ها، در سال ۱۳۰۹ مجلس شورای ملی قانونی را برای احداث و توسعه خیابان‌های تهران تصویب کرد و پس از آن مراحل ساخت جاده مخصوص پهلوی آغاز و برای نخستین‌بار این خیابان قیرریزی شد. در سال ۱۳۱۱ خ، خیابان پهلوی یا ولیعصر (عج) امروزی آسفالت شد.


به دستور رضاشاه در این خیابان به فاصله هر 2 متر یک درخت چنار و میان هر دو درخت یک بوته گل رز کاشته شد، همچنین برای آبیاری اين درختان دو چاه در خیابان زعفرانیه حفر کردند که آنها در دو طرف خیابان به صورت جوی‌های فراخ از شمال به جنوب جاری بودند. متأسفانه اکنون از آن 30 هزار درخت فقط حدود 8000 درخت باقی مانده است. جاده مخصوص یا جاده پهلوی تا سال ۱۳۲۰خ اختصاصی بود و مردم از جاده قدیم شمیران به تجریش می‌رفتند. خاصان، درباریان، وزیران، سفرا و نظامیان که دستور شرفیابی به آنان ابلاغ می‌شد، از جاده مخصوص تردد می‌کردند. پیترو دلاواله، جهانگرد ایتالیایی درباره تهران نوشت: «اگر استانبول شهر سرودهاست، تهران را باید شهر چنارها خواند.»


پس از شهریور ۱۳۲۰ این جاده عمومی شد. خودرو‌های متفقین و سپس مردم از این جاده عبور کردند، اما سال‌ها گذشت تا جاده پهلوی به صورت خیابان پهلوی درآمد.

تشییع پیکر رضا شاه


خيابان وليعصر بلندترين خيابان مشجر تهران و خاورميانه نيز مي‌باشد. طول این خیابان از میدان راه‌آهن تا میدان تجریش حدود 9/17 کیلومتر است.

اشتراک گذاری مقاله : Array
نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *