دارمستِتِر، جیمز

دارمستِتِر، جیمز (1849 – 1894 م)

Darmesteter, James

ايران­شناس و اديب فرانسوي (آلمانی­تبار)

دارمستتر، که دلبستة دانش‌های شرقی بود، زمان خود را وقف فراگیری و پژوهش در این باره کرد. او دربارۀ آيين زرتشت پژوهش­هاي بسيار با ارزشی انجام داده است؛ مطالعات او بيشتر در زبان­شناسي تطبيقي، به ­ويژه تطبيق در زبان­ها و اديان ايراني، بوده است. او در سال 1875 م، کتابی را دربارة اسطوره‌های اوستایی نگاشت و پژوهش‌هایی دربارة باورهای اسلامی انجام داد. وی در سال 1877 م، به آموزش زبان پارسی پرداخت و در سال‌های1892 – 1893 م، ترجمة کاملی از زند اوستا را با تفسیر خود در سه جلد به چاپ رساند. وی در زمینة زرتشت شهرت یافته است، به طوری که بعضی از اندیشمندان دربارة اوستا و دین زرتشت به سخنان و نوشته‌های دارمستتر استناد می‌کنند که این امر خود گویای موقعیت علمی او در زمینة شناخت دین و فرهنگ باستانی ایران است. وی از نادر خاورشناسانی است که دربارة مهدویت سخن گفته و کتابی با عنوان مهدی از صدر اسلام تا قرن سیزدهم را تألیف کرده که توسط محسن جهانسوز، در سال 1317 خ، ترجمه شده است. دارمستتر، معتقد بود که زبان پشتو مستقیماً از زبان اوستا برآمده و با دلایل قاطع ثابت کرد که خصوصیات زبانی و آوایی پشتو و حتی صرف و نحو و ریشه‌شناسی آن با زبان اوستا یکی است. تحقیقات جامع این پژوهشگر نشان می‌دهد که اغلب واژگان زبان پشتو از ریشه‌های آریایی و اوستایی برخوردارند. از آثار او آیین پارسی، جایگاهش در تاریخ؛ خاستگاه شعر پارسی؛ پیغمبران اسرائیل؛ اورمزد و اهریمن؛ مجموعه قوانین زردشت یا وندیداد اوستا را می­توان نام برد.