ساختمان كاخ مجلس سنا
ساختمان كاخ مجلس سنا: ساختمان اولیه اين بنا که مدتی كاخ عليرضا پهلوي بود در شمال خیابان سپه (خیابان امام خمینی کنونی) تهران، روبروی دانشکده افسری (دانشگاه افسری امام علی) و در نزدیکی کاخ مرمر ساخته شد. محوطه باغ کاخ، شانزده هزار مترمربع است که 6000 متر آن زیربنای کاخ شکوهمند سنا است. در سال 1333 خ به درخواست سناتورها جهت داشتن محلی جهت برگزاری جلسات خود به دستور محمدرضا شاه پهلوي خریداری و آنها به ساختمان سنا اختصاص داده شد. اين ساختمان براي كارهاي اداري ساخته نشده بود و به فضای کافی برای کتابخانه؛ ادارات و دیگر تشریفات سنا را نداشت؛ به همین علت ساختمان ديگري بين سال‌هاي 1332 و 1337 خ، ساخته و به آن اضافه شد. این ساخت و ساز نزدیک به چهار سال طول کشید و در این زمان هر روز دویست‌وپنجاه کارگر و معمار به کار آن مشغول بودند. سالن اصلی مجلس گنجایش ۷۰۰ نفر را دارد.
پس از سال 1380 خ مجلس شورا به محل جدید منتقل شد و فقط گاهي نشست‌هاي مجلس خبرگان و گردهمايي‌هاي دولتي در آن انجام مي‌شود.
از مشخصات جالب این بنا که توسط حیدر غیایی و محسن فروغی با مطالعه ساختمان‌های مجالس سنای کشورهای اروپایی و الگوبرداری از کاخ‌های کهن ایران ساخته شده بود، می‌توان به تالار نشست‌های علنی کاخ سنا که به وسیله دیوارهای فلزی متحرکی که هم با جریان برق و هم با اهرم‌های دستی حرکت می‌کنند، کوچک‌تر شده و برای برگزاری جلسات عادی آماده می‌شود. این دیوارهای متحرک شش متر ارتفاع دارند و در زمین فرو رفته‌اند. پلکان جلوی این کاخ یادآور پلکان کاخ‌های هخامنشی می‌باشد.
طراحی سقف تالار، پلکان‌ها و چگونگی نورگیری، سنگ و صندلی‌های تالار، میزهای سناتورها و تکمه روی آن، جایگاه و لژهای ویژه آن، ابزارهای بی‌مانند آبدارخانه از زیبایی‌های این ساختمان هستند که در ماهنامه گلبانگ و ماهنامه تاریخی، ادبی و هنری ویژۀ دانشجویان ایرانی مقیم خارج از کشور) در رابطه با آنها توضیحات جالبی آورده شده است. همچنین سناتورها چند آپارتمان برای پذیرایی از مهمانان خود دارند.
ارتفاع ساختمان کاخ از سطح زمین بیش از 32 متر است. همگونی و تقارن نمای کاخ هنگامی بیشتر دیده می‌شود، که ستون‌های فلزی زنجیرگون دو سوی آن را به همراه دو سقف چهارگوش دربرگیرنده (با ۹ پنجره به سوی آسمان) در یک نما درنظر بگیریم. زنجیرهایی که نمادی از زنجیر دادگری انوشیروان دادگر پادشاه ساسانی و نماد ایرانی از دادگری و عدالت و نیز مردمسالاری و دموکراسی است.
این بنا در بیست‌وپنجم آبان 1384 با شماره 13739 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
