شلیمر، یوهان لوئیس

شلیمر، یوهان لوئیس (1819 –  1881 م)

Schlimmer, Johan Louis

پزشک هلندی

شلیمر، دکتری پزشکی خود را از دانشگاه لیدن هلند دریافت نمود و در سال ۱۸۴۹ م، به ایران آمد. در دوران قاجار وبا و طاعون به عنوان بیشترین بیماری‌های فراگیرِ ثبت شده بودند. در سال ۱۸۷۱ م، در سقّز و بانه یک اپیدمی شدید طاعون انسانی رخ داد که چند پزشک ایرانی و غیر ایرانی، از جمله دکتر یوهان لوئی شلیمر، استاد طب مدرسه دارالفنون، مأمور مهار همه‌گیری این بیماری شدند.

مهم‌ترین اثر شلیمر کتابی است که در سال ۱۸۷۴ م (1253 خ)، چاپ شد و اولین تلاش برای ترویج فرهنگ اصطلاحات پزشکی سنتی ایران (همچون آثار ابن‌سینا) با واژگان مدرن پزشکی غرب بود. وی همچنین با میرزا علی‌اکبرخان نفیسی یک فرهنگ پزشکی فرانسوی به فارسی را تألیف نمود که به «فرهنگ شلیمر» شهرت پیدا کرد. بسیاری از واژگان پزشکی فارسی معاصر، مدیون تلاش‌های دکتر شلیمر است و از همین جهت بود که کتاب ارزشمند وی، در سال ۱۳۴۹ خ، توسط انتشارات دانشگاه تهران تجدید چاپ شد.

او نخستین کسی است که اصطلاح «بهداشت عمومی» را وارد زبان فارسی نمود. وی جانشین دکتر پولاک در دارالفنون شد و پیش از آمدن به ایران در عثمانی خدمت کرده بود. دکتر شلیمر نیز مانند پولاک شخصاً به فراگرفتن زبان فارسی اقدام نمود.