شهابالدّینابوالفتحيحييابنحبشابناميركسهروردی مشهور به شيخ اشراق
تخلص: ……….
قرن: ششم هجری
سال تولد – فوت: 549 – 587 ق
محل تولد – زندگي – فوت: سهرورد زنجان – مراغه، اصفهان، حلب – حلب
دوران: علاءالدّين تكش خوارزمشاه، ركنالدّين ابومظفر ارسلان شاه و ركنالدّين ابوطالب طغرل پسر ارسلان شاه
آثار: حکمت الاشراق
توضیح: سهروردی، یکی از بزرگترین فلاسفة جهان است، چنانکه تنها با وجود او میتوان قرن ششم را یکی از مهمترین ادوار تاریخ فلسفه به شمار آورد. سهروردي آيين و پيروان ارسطو را سُست يافت و از فلسفه مشايي سخت انتقاد كرد. او بزرگترین فیلسوفی است که حکمت اشراق در آثار و روش فلسفی او به کمال رسید، به همین سبب است که او را «»شیخ اشراق«» لقب دادهاند. عنوان اشراق براي اين دسته از حكما، به دليل اينست كه شناخت و معرفت كامل را از طريق روشني قلب ميدانند. سهروردي با آنكه فيلسوف بود، اما گرايشي نيز به عرفان داشت. او با وجود اینکه مسلمانی مؤمن و کاملاً آشنا با علوم قرآنی بود، از جستجوی حقیقت در سنتهای فکری یونانی، زرتشتی، هندی، یهودی و مسیحی نه تنها ابایی نداشت، بلکه عناصری از این سنتها را در تار و پود و بافت فکری خویش تنید و نظام فلسفی خویش را جامعیت بخشید.
از مؤلفههای تقریباً بینظیر و منحصر به فرد فلسفة شهابالدّین، چیزی است که او از آن به عنوان حکمت خسروانی ياد میکند و آن سنت فلسفی ایرانیان باستان است. پيش از سهروردي اين حكمت را ابن سينا شروع كرده بود، سهروردي در اين باره گفته است: «من از آنجایی آغاز كردم كه ابن سينا به پايان برده بود.»
وي حكمت و اصول فقه را نزد مجدالدّين جَبَلي، فرا گرفت و در حكمت و علوم غربيه تبحر يافت. اين علم نوعي فلسفة نو افلاطوني است كه با اصطلاحات گرفته شده از آيين قديم ايرانيان، همراه شده و پيروان آن را اشراقيون مينامند.
سهروردي در حلب مورد اتهام واقع شد و به دستور صلاحالدّين ايوبي در سن 36 – 38 سالگي به قتل رسيد.
اين مرد بزرگ در 38 سالگي درگذشت (كشته شد) و در حلب به خاك سپرده شد.
هشتم مرداد هر سال، روز بزرگداشت سهروردي است.