عباس سحاب
سحاب، عباس (1300 – 1379 خ)
Sahab, Abbas
ایرانشناس و نقشه نگار (کارتوگراف)
سحاب، در روستای فم در شهرستان تفرش به دنیا آمد. او فرزند ابوالقاسم سحاب از دانشمندان زمان خود و فردی عالم و آگاه به جغرافی و نقشه‌نگاری و رئیس معارف ولایت ثلاث (ملایر، نهاوند و تویسرکان) بود. در دوران مدرسه، ذوق و استعداد او در جغرافیا، نمایان شد و زیر نظر و راهنمایی‌های پدر و استادش، به تهیة نقشه‌های جغرافیایی پرداخت.
سحاب، پدر علم جغرافیای نوین و از اعضای فعال انجمن جهانی کارتوگرافی بود که در بیشتر همایش‌های جهانی شرکت میکرد و با شخصیت‌های مطرح جهان در علم جغرافیا به گفتگو می‌پرداخت و اینگونه دانش خود را پربارتر می‌ساخت. او همواره در تکمیل کتابخانة جغرافیایی سحاب که یادگار پدر وی بود، می‌کوشید. وی با تلاش خستگی‌ناپذیر، راهگشای علم جغرافی ایران زمین شد.
سحاب، طراح نخستین نقشة تهران به خط لاتین در سن 15 سالگی بود و که آن را برای خارجی‌ها ترسیم کرده بود و همچنین به طراحی نقشة کشورهای افغانستان، پاکستان، ترکیه، عراق، عربستان و کویت پرداخت. وی به ترسیم نقشه‌های موضوعی ایران، اطلس‌های جغرافیایی و تاریخی، کتاب‌های راهنما و مرجع، اطلس نقشه‌های جغرافیایی و سندهای تاریخی دربارة خلیج فارس پرداخت. همچنین وی موفق به طراحی و چاپ نقشه‌های تاریخی ایران در دوره‌های گوناگون از سلسلة هخامنشیان تا زندیه شد.
او نخستین مؤسسة جغرافیایی و کارتوگرافی را با راهنمایی و کمک پدرش در سال 1315 خ، در ایران بنیاد نهاد و از زمان تحصیل، بیشتر اوقات خود را صرف ترسیم، تولید، تکثیر و چاپ نقشه میکرد و بیش از 1500 اثر ارزنده از خود به یادگار گذاشت. او نخستین تهیه‌کنندة کره جغرافیایی به زبان فارسی، مؤلف و ناشر صدها اطلس و نقشة جغرافیایی و کارهای پژوهشی در حوزة جغرافیا بود. از آثار بزرگ و ارزشمند او تألیف و تدوین اطلس چهارده قرن هنر اسلامی به دو زبان فارسی و انگلیسی در 20 مجلد میباشد. تألیف این مجموعه، با حمایت یونسکو در زمان حیات او در طول بیش از سی سال ادامه داشت و برای گردآوری منابع و تکمیل آن به 32 کشور جهان سفر کرد، اما متأسفانه به انجام نرسید. تنها جلد دوم آن تحت عنوان هنر خوشنویسی، از آغاز تا امروز، به دو زبان فارسی و انگلیسی در سال 1381 خ، به چاپ رسید. مطالعه، پژوهش و گردآوری اسناد تاریخی و جغرافیایی خلیج فارس برای مقابله با سازندگان اسامی جعلی و اثبات حقانیت ایرانیان و اصالت نام این آبراه همیشه ایرانی، از سالهای دهة 40 تا پایان زندگی از دغدغههای بزرگ استاد سحاب بود. وی به تشکیل نخستین نمایشگاه اسناد تاریخی و جغرافیایی خلیج فارس، در سال 1345 خ، در محل کافه شهرداری تهران و تدوین و انتشار چند مجلد اطلس به زبانهای فارسی، عربی و انگلیسی و شرکت در مجامع علمی داخل و خارج کشور و تشکیل نمایشگاه‌ها در این زمینه اهتمام ورزید.