فلاندن، ژان باپتیست اوژن ناپلئون
فلاندن، ژان باپتیست اوژن ناپلئون (1809- 1889 م)
Flanden ,Jean Baptiste Eugene Napoleon
نقاش، معمار و ایرانشناس فرانسوی
اوژن فلاندن، دانشمند و جهانگرد مشهور، در سالهای 1840 و 1841 م، در زمان محمد شاه قاجار، با همراهی معماری به نام پاسکال کوست، به ایران آمده و آثار تاریخی تخت جمشید و نقش رستم را در فارس مورد بررسی دقیق قرار داد؛ به طوری که چند کتاب دربارة این سفر و طرحها و نقوش تخت جمشید تألیف کرد، که این کتابها مورد استفادة پژوهشگران و باستانشناسان قرار گرفت. سفرنامة او با عنوان سفرنامة اوژن فلاندن به ایران، توسط حسین میرصادقی، ترجمه و در سال 1356 خ، به وسیلة انتشارات اشراقی در تهران به چاپ (چاپ سوم) رسید. سفر فلاندن به سفارش فرهنگستان هنرهای فرانسه و برای تهیة گزارش و تصویرهایی از آثار باستانی ایران انجام شد. وی تمام آثار تاریخی ایران، به جز خراسان و حاشیة دریای خزر را مورد بررسی قرار داده و تمام بناهای ارزشمند را طراحی کرده است. او پس از سفر به ایران به شهر تازه کشف شدة نینوا در بینالنهرین رفت که حاصل آن انتشار کتابی دربارة آثار تاریخی نینوا، در پاریس بود.
اوژن فلاندن، نقاشیهایی نیز از آثار معماری گذشتة ایران و خاورمیانه از جمله: دروازه تبریز، پل سلیمانیه، کاروانسرای شاه قدیم در قزوین، باروتخانه در نزدیکی تهران، داخل دیوانخانه در تهران، قصر قاجار در نزدیکی تهران، نمای درونی تخت مرمر تهران، نمایی از اصفهان به سمت شمال، مسجد باباسوختة اصفهان، کوشک آیینه اصفهان، کاخ چهارباغ اصفهان، قلعه نهاوند، ویرانههای معبد آناهیتا در کنگاور، قلعة ایزدخواست، خرابههای پاسارگار و آرامگاه کوروش، خرابههای کاخ اردشیر بابکان در فیروزآباد، نمایی از بیشاپور و طراحی سنگنگارة فتحعلی شاه و درباریان در چشمه علی شهر ری را کشیده است.