لیتن، ویلهلم

لیتن، ویلهلم (1880- 1932 م)

Litten, Wilhelm

سفرنامه ­نگار و مترجم آلمانی

لیتن، پس از استخدام در وزارت امور خارجة آلمان، از سال 1914 تا 1915 م، مسئول کنسولگری آلمان در تبریز بود و در سال 1915 م، به سفارت آلمان در تهران منتقل شد. او از سال 1929 م، دبیر کل انجمن ایران- آلمان بود. لیتن در سال 1913 م، در تهران با دوشیزه‌ای آلمانی ازدواج کرد، اما وقتی می‌خواست به ماه عسل برود از سوی سفیر آلمان مأمور تأسیس کنسولگری این کشور در تبریز و تصدی آن شد و این درست در زمانی بود که ایران روزهای بحرانی انقلاب مشروطیت را از سر می‌گذراند و دولت‌های بیگانه آتش جنگ جهانی اول را افروخته بودند. وی بعدها شرح سفر و خاطرات خود را از ایران در کتابی با نام ماه عسل ایرانی به چاپ رساند که با همین نام توسط پرویز رجبی ترجمه و در سال 1385 خ، به وسیلة نشر ماهی در تهران به چاپ رسید. ترجمة دیگری نیز از این کتاب با نام خاطرات لیتن- سرکنسول آلمان در تبریز در اثنای جنگ جهانی اول توسط پرویز صدری ترجمه و در سال 1368 م، توسط انتشارات ایرانشهر در تهران به چاپ رسیده بود. او در زمینة تعزیه در ایران پژوهش کرده است و مجموعه‌ای از تعزیه‌نامه‌های دورة قاجار را گرد‌آوری و با مقدمة فردریش روزن با نام نمایش در ایران به چاپ رساند که از ارزشمندترین تعزیه‌نامه‌های موجود است.