ماخالسکي، فرانسيسك
ماخالسکي، فرانسيسك (1904 – 1979 م)
Machalski, Franciszek
ايرانشناس و پژوهشگر لهستاني
ماخالسکی، در جنگ جهانی دوم به ایران مهاجرت کرد و در همان چادری که در کمپ مهاجران داشت، دو یا سه جلد کتاب با موضوع تاریخ ایران‌شناسی نوشت که امروز مرجع دانشجویان ایران‌شناسی است. او یكي از معرّفان ادبيات معاصر ايران در خارج و يكي از ايرانشناسان برجستة لهستان بود. او سال‌های 1943 تا 1946 م، را در ایران گذراند و سرانجام خاطراتش را در کتاب سفرهای ایرانی، در سال 1960 م، در ورشو به چاپ رساند. وی طی این مدت در زمینة گسترش فرهنگ مهاجران لهستانی در ایران فعالیت‌های چشمگیری داشت؛ مثلاً درس می‌داد و از مدارس لهستان در مناطق متفاوت ایران بازدید می‌کرد. او عضو انجمن لهستانی مطالعات ایرانی بود که در تهران با همکاری پروفسورهای دانشگاه ولینو تأسیس شده بود. هدف اصلی این انجمن شناخت عمیق فرهنگ ایران و کوشش برای علاقمند کردن فرهیختگان ایرانی به تاریخ و فرهنگ لهستان محسوب می‌شد. در سال 1945 م، ماخالسکی عضو انجمنی معتبر در تهران، موسوم به انجمن ایران‌شناسی شد. وی به مدت چند سال مدیر انجمن شرق‌شناسی لهستان و همچنین عضو کمیسیون شرق‌شناسی آکادمی علوم لهستان بود. نتيجة سالهاي دراز مطالعه و علاقة زياد نسبت به ادبيات معاصر ایران، او را بر آن داشت كه كتابي به زبان فرانسوي به نام ادبيات ايران كنوني بنويسد. اين كتاب در سه قسمت منتشر شد. از مهم‌ترین آثار او رمان تاریخی فارسی قرن معاصر؛ برگه‌های فارسی (جزوه درسی برای دانشجویان ایران‌شناسی)؛ از کوروش تا مصدق؛ سفرهای ایرانی؛ داستان عشق زال و رودابه؛ نام‌های ایرانی در نوشته‌های میخی هخامنشی‌ها؛ نام‌های زنان ایرانی (به زبان فرانسه)؛ نوشته‌هایی دربارة سنت ایران و ضمیرهای شخصی برای نوجوانان را می‌توان نام برد.