میرزا محمد شفیع مشهور به میرزا کوچک و وصال شیرازی

 

تخلص:  مهجور و وصال

قرن:  سیزدهم هجری

سال تولد /  فوت:  1197 /  1262 ق

محل تولد /  زندگی /  فوت:  شیراز /  شیراز /  شیراز

دوران:  کریم‌خان زند، فتحعلی شاه و محمدشاه قاجار

آثار:  دیوان اشعار؛ بزم وصال (مثنوی)؛ صبح وصال

توضیح:  وصال، یکی از بزرگ‌ترین شعرای عهد فتحعلی شاه و پسرش محمدشاه قاجار بود. میرزامحمد شفیع وصال شیرازی، ملقب به میرزاکوچک، در شیراز به دنیا آمد. جدش محمد شفیع، دبیری نادرشاه را برعهده داشت و مادرش، دختر میرزاعبدالرحیم، شاعر شیروانی بود. وصال پس از درگذشت پدر تحت سرپرستی پدربزرگ مادری خویش، میرزاعبدالرحیم، قرار گرفت و پس از او دایی وی میرزا عبدالله که با رونويسي قرآن، روزگار خویش را مي‌گذراند، سرپرستی او را عهده‌دار شد. وصال نزد دایی خود، با نویسندگی وخوشنويسي و ادب فارسی و مقدمات عربی آشنا شد و در سایة استعداد باطنی و سعی و تلاش خود در خط و شعر رشدی بسزا یافت، هر چند دایی‌اش، وصال را از شعر گفتن برحذر مي‌داشت، اما وي به سرودن شعر مي‌پرداخت. وصال در این دوران تخلص «مهجور» را برگزیده بود.

پس از تکمیل معلومات ادبی، عربی، حکمت و دیگر علوم زمان، نزد حکما و دانشمندان عصر، ابتدا از مجالست چند تن از عرفای دوران بهره‌مند گردید تا سرانجام دست ارادت به حاج میرزا ابوالقاسم شیرازی متخلص به «سکوت» داد و همین شیخ بود که تخلص «وصال» را به جای مهجور برای وی برگزید.

وصال در سی‌ودو سالگی ازدواج کرد. حاصل این ازدواج، شش فرزند پسر بود؛ این شش فرزند همان هنرمندان و شاعران بزرگ هستند که بعدها به این نام‌ها لقب یافتند: وقار، حکیم، داور، فرهنگ، توحید و یزدان، که همگی چون پدر خود مردانی هنرمند و سخنور و فرزانه بودند.

او مردی مهربان بود و در میان اهل عرفان و ادب، دوستان بسیار داشت، به ويژه با قاآنی،دوستي بسيار نزديك داشت.

وی در سال‌های آخر عمر، بینایی خود را بر سر خوشنویسی گذاشت و مدتي چشمانش را بست. پس از به دست آوردن بيناييش، دوباره به خوشنویسی پرداخت که اين بار و تا آخر عمر نابینا گردید. در زمان سلطنت محمد شاه قاجار، در سن 65 سالگی در شیراز درگذشت.

گذران زندگانیش از راه نوشتن قرآن بود. کتاب‌هایی را هم با قلم سحرآمیز خود نگاشته است که عبارتند از: کلیات سعدی، اوصاف‌الاشراف، باب اول حدیقة سنایی و صدها قطعه نامه در اندازه‌های گوناگون و با قلم‌های متفاوت و به انواع مختلف خطوط، که متجاوز از پانصد قطعه ازآن‌هارامرحوم دکتر نورانی وصال، (ازنوه‌های وصال) نگاه داشته و بقیه هم در موزه‌های معتبر باقی است.

وصال در سن 65 سالگي درگذشت و در شيراز به خاك سپرده شد.

اشتراک گذاری مقاله : Array
نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *