نيكولا، ژان باپتيست

نيكولا، ژان باپتيست (1814 – 1875 م)

Nicolas, Jean Baptiste

ايران­شناس، مترجم و سياستمدار فرانسوی

نیکولا، کنسول فرانسه در شهر رشت بود، او 30 سال در ایران اقامت داشت و از نخستین اروپاییانی بود که در شناساندن ادبیات و فرهنگ ایران نقش بسزایی داشت.او به شعرای ایران بخصوص خیام بسیار علاقه داشت و خيام، در پي ترجمة نيكولا به محافل ادبي پاريس راه يافت و از آن پس شعرش همراه هميشگي شاعران و نويسندگان فرانسه گرديد و بر نيمي از قرن نوزدهم و سراسر قرن بيستم سايه گسترد و تأثير شگرف در ادبيات فرانسه به جاي گذاشت، به طوری كه تعداد ترجمة­ رباعياتش به زبان فرانسه، در نظم و نثر و شعر نو و كهنه، بسیار است. وی 464 رباعی منسوب به خیام را به زبان فرانسه ترجمه و در سال 1867 م، منتشر کرد. این ترجمه از اولین و قدیمی‌ترین ترجمه‌های فرانسوی رباعیات خیام به شمار می‌رود. نیکولا، پس از ترجمة رباعیات خیام، ترجمة بخشی از بوستان سعدی را نیز منتشر کرد و هدف خود از ترجمة این آثار برتر را خدمت به ادبیات فرانسه و گشودن راهی نو در برابر شاعران فرانسوی دانست تا بتوانند از سرچشمه زلال ادبیات و شعر فارسی سیراب شوند. نیکولا در کارنامة خود تألیف نخستین فرهنگ دو زبانة فرانسوی – فارسی را نیز دارد. او پس از انتشار رباعیات خیام در فرانسه به ایران بازگشت. او در تهران فوت کرد و در گورستان مسیحیان تهران به خاک سپرده شد.