همایون سراجی

دانشمند ممتاز سازمان ملل

عضو ارشد فنی آزمایشگاه ناسا

1326 – 1386 خ

همایون سراجی، در سال 1326 خ (1947 م) و در تهران متولد شد و تحصیلات خود را تا دیپلم در داخل کشور ادامه داد. او در سال 1969 م (1348 خ) با اخذ مدرک کارشناسی در رشتة الکترونیک با رتبة اول از دانشگاه سوزکز (Sussex) در رشتة مهندسی برق فارغ‌التحصیل شد و در سال 1972 م (1350 خ) مدرک دکتری خود را در سیستم‌های کنترل از دانشگاه کمبریج دریافت کرد. او دانشمند و مهندس برق ایران و پژوهشگر ارشد آزمایشگاه پیشرانة جت ناسا بود.
سراجی، به عنوان محقق در کالج «سنت جان» در کمبریج انتخاب شده و به مدت دو سال به تدریس و انجام تحقیقات فوق دکتری مشغول بود. وی از سال 1357 خ (1974 م) به مدت 10 سال به عنوان استاد دانشکدة مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف در رشتة سیستم‌های کنترل، تحقیق و تدریس کرد.
دکتر سراجی، در سال 1984 م به عنوان دانشمند ممتاز سازمان ملل انتخاب شد و یک سال را به عنوان استاد میهمان در دانشگاه نیومکزیکو در آمریکا گذراند.
او در طول 13 سال فعاليت دانشگاهي، مقالات متعددي در زمينة سيستم‌هاي كنترل چند گونه با تمركز بر روي كنترل نوري، استقرار قطب، كنترل‌كننده‌هاي چندگونه PID و تنظيم خروجي، منتشر كرده است.
دكتر سراجي، در سال 1985 م به عنوان عضو ارشد فني به آزمايشگاه پيشرانش جت(JPL) ناسا پیوست و به طور نيمه وقت نيز در مؤسسة فناوري كاليفرنيا (Caltech) تدريس مي‌كرد.
زنده‌یاد دكتر سراجي، از سال 1991 م سرپرستي و مديريت گروه تحقيقات تله روبوتيك و كاربردهاي آن را كه متشكل از حدود 20 مهندس و محقق بود، در مركز JPL ناسا بر عهده داشت.
وي طي فعاليتش در JPL، ‌تحقيقات گسترده‌اي در حوزة سيستم‌هاي كنترل روبات به ويژه در بخش كنترل روبات تنظيم‌شونده، رديابي روبات بر اساس دستور، كنترل روبات‌هاي ماهر، كنترل تماس، پيشگيري از برخورد بي‌درنگ و فرود ايمن فضاپيما انجام داد.
دكتر سراجي، در سال 1992 م جايزة دستاورد مهندسي استثنايي ناسا، در سال 1991 و 2002 م جايزة دستاورد گروهي ناسا و از سال 1995 م به بعد هشت جايزة عمليات فضايي اصلي ناسا را به خود اختصاص داد. همچنين در سال 2003 م براي انتشار مقاله «تحقيقات برجسته» جايزة ادوارد استون آزمايشگاه JPL را دريافت كرد.
دكتر سراجي، در سال 1996 م به دليل تحقيقات فردي مهم در حوزه‌هاي كنترل و روبوتيك به عنوان دانشمند ارشد تحقيقاتي در آزمايشگاه JPL منصوب شد. وي در سال 1997 م براي تحقيقاتش در زمينة فناوري كنترل روبوتيك و كاربردهاي فضايي آن عضو محقق انجمن IEEE شد. در سال 2003 م نيز وي با عنوان پرمقاله‌ترين نويسنده در تاريخ 20 ساله Journal of Robotic Systems شناخته شد.
دکتر سراجی، در بسیاری از مأموریت‌های کاوشگر ربوتیک ناسا از جمله مأموریت استثنایی کاوشگرهای دوقلوی «روح» و «فرصت» که زیر نظر دکتر فیروز نادری، رئیس وقت مأموریت‌های مریخ ناسا اجرا شد، مشارکت داشت و با ارائة طرح‌ها و روش‌های ابتکاری نقش مهمی در پیشبرد این مأموریت‌های بزرگ فضایی ایفا کرد.
دکتر همایون سراجی، در 27 فروردین 1386 (2007 م) در 60 سالگی و در کالیفرنیا دیده از جهان فروبست.