کنیسه عزرا یعقوب

کنیسه عزرا یعقوب: این کنیسه در محلۀ اودلاجان، خیابان سیروس، کوچه سنگی قرار دارد که قدمتش به اواخر دورۀ حکومت ناصرالدین شاه قاجار بر‌می‌گردد. زمین این کنیسه حدود 48 هزار مترمربع با حیاطی بزرگ به همراه دو ساختمان کنیسه بود که بارها بازسازی شد. این کنیسه طبق وصیت عزرا یعقوب، تاجر یهودی و نخستین کسی بود که با انگلستان تبادلات تجاری انجام می‌داد، در سال 1273 خ ساخته شد. پس از فوت عزرا یعقوب همسرش صنوبر که مسئول اجرای وصیت او مبنی بر وقف اموالش بود، علاوه بر کنیسه، مکتبخانه و آب‌انبار ساخت که آب شش ماهه محله اودلاجان را تأمین می‌کرد. در سال‌های 1313 تا 1316 خ تعداد بسیاری از یهودیانی که از سمرقند و بخارا به تهران آمده بودند، در این محل ساکن شدند. این بنا تا سال 1340خ یکی از مراکز مهم محلۀ سرچال برای تجمع یهودیان و محل اسکان مهاجران لهستانی در زمان جنگ جهانی دوم بود. انجمن کلیمیان تهران، با حمایت سازمان میراث فرهنگی این بنا را سال 1383 خ به دلیل ویژگی معماری خاصی که داشت، در ردیف آثار ملی قرار دادند.
با کمال تاسف در سال 1397خ طومارهای 200 تا 500 ساله کنیسه عزرا به سرقت رفته است.