گاردان، کلود ماتیو کنت دو

گاردان، کلود ماتیو کنت دو (1766- 1818 م)

Gardane, Claude Mathio Conte De

سفرنامه ­نگار و نظامی فرانسوی

گاردان، پس از آنکه ناپلئون با فتحعلی ­شاه قاجار مناسباتی برقرار کرد، در سال 1807 م، در رأس هیأتی به ایران آمد و حدود یک سال در تهران اقامت گزید. فتحعلی­شاه به او لقب «خان» داد و از آن پس ایرانیان او را «غاردان­خان» می­نامیدند. گاردان و ترِزل از اعضای همین هیأت، یادداشت­های سودمندی از این مسافرت به جای گذارده­اند که به وسیلة عباس اقبال آشتیانی ترجمه و انتشار یافته است. پژوهش­ها و مطالعات گاردان، از بهترین کارهایی است که دربارة ایران از نظر جغرافیایی به عمل آمده، که بخشی از آن­ها نتیجة زحمات ترِزل بوده است. خاطرات مأموریت ژنرال گاردان، نخست در سال 1310 خ، با عنوان سفرنامة ژنرال گاردان توسط پسرش آلفردو گاردان در تهران چاپ و توسط اقبال آشتیانی ترجمه شده است و چاپ دوم آن با مقدمة همایون شهیدی در سال 1362 خ، به وسیله نشر گزارش منتشر شد.