گيرشمن، رومن

گيرشمن، رومن (1895 – 1979 م)

Ghirshman, Roman

ايران­شناس و باستان­شناسِ فرانسوي

گيرشمن، در سال 1917 م، به پاریس نقل مکان کرد تا باستان‌شناسی و زبان‌های باستانی را فراگیرد. او تحصیلاتش را در دانشگاه سوربن و مدرسة عالیة لوور، به پایان رساند. اولین کار تجربی او زمانی بود که همراه با یک هیئت باستان‌شناسی فرانسوی، در سال 1930 م به تلو واقع در کشور عراق رفت. وی به آثار باستانی ایران بیشتر علاقمند و از ايران­شناسان برجسته بود. وی در رأس هیأتی همراه با همسرش، تانیا گیرشمن، به ایران آمد و به حفاری‌هایی در تپة گیان نهاوند، زرامین سفلی، لرستان، اسدآباد، تپه سیلک، بگرام، بیشاپور و شوش پرداخت. مهم­ترين كار او حفريات شوش و آثار منتشر شده از آن است. گیرشمن سال­ها به عنوان رئيس هيأت باستان­شناسان فرانسوي، مأمور حفريات شوش بود. او در سال 1949 م، سفری به کوه‌های سخت‌گذر بختیاری کرد و برای نخستین بار در ایران موفق به کشف غاری که مسکن انسان‌های عصر نوسنگی بود گردید. مطالعات او در چغازنبیل در 4 جلد چاپ شده است. وی همچنین گروه کاوش در جزیرة خارک، ایوان کرخه و آثار پارت‌ها در مسجد سلیمان خوزستان را سرپرستی کرد. گیرشمن آثار زیادی در زمینة باستان‌شناسی، تاریخ، کتیبه‌ها و سکه‌های ایرانی و افغانستان از خود به یادگار گذاشت و بارها از طرف انجمن‌های مختلف از او به خاطر خدمت به فرهنگ‌ها تجلیل به عمل آمد. با 300 یادداشت و 20 کتاب منتشر شده، او پربارترین و مورد توجه‌ترین کارشناس دربارة ایران باستان بود. ‌او آثار متعددي در زمینۀ باستان­شناسي، تاريخ، كتيبه­ها و سكه­هاي ايران، منتشر كرده است. تأليف او در زمينة تاريخ ايـران پـيش از اسـلام و مسائل باستان­شناسي ايران پيش از تاريخ، از مراجع با ارزش شمرده مي­شود. از مهم‌ترین آثارش کتاب ایران از آغاز تا اسلام است که توسط دکتر محمد معین در سال 1335 خ، ترجمه شده است.