گیب، الیاس جان ویلکینسون

گیب، الیاس جان ویلکینسون (1857 – 1901 م)

Gibb, Elias John Wilkinson

ترک­شناس انگلیسی

گیب، متخصص زبان و ادبیات ترکی بود که در جوانی (44 سالگی) درگذشت و مادرش که زنی ثروتمند بود، به یاد او در سال 1902 م، بنیادی تأسیس کرد که به «اوقاف گیب» مشهور است و هدف آن نشر کتاب­های قدیمی فارسی، عربی و ترکی است. از حسن اتفاق علامه محمد قزوینی که آن زمان در کمبریج سکونت داشت، کتاب‌های چهارمقالة عروضی سمرقندی، مرزبان‌نامه، المعجم فی معاییر اشعار العجم و تاریخ جهانگشای جوینی را تصحیح می‌کرد. به این صورت تعدادی از کتاب‌های ارزشمند ایرانی در اوقاف گیب نگهداری می‌شوند. ظاهراً بیش از 40 عنوان کتاب در این مجموعه توسط محققان ایرانی، عرب، انگلیسی و روسی، تحقیق و تصحیح و بعضاً به انگلیسی ترجمه شد. حاصل یک اقدام فرهنگی ارزشمند این شد که بیش از 115 سال که از مرگ الیاس گیب می‌گذرد، در اثر روشن‌بینی یک مادر، چه خدمات بزرگی به ترویج فرهنگ ایرانی شد و پژوهشگران بسیاری از این طریق به کار علمی گماشته و موفق به تحقیق آثار ماندگاری شدند. شماری از متون فارسی به وسیلة اوقاف گیب به چاپ رسیده که در نهایت صحت، دقت و زیبایی است. از جملة آن‌ها تاریخ جهانگشای جوینی (با تصحیح محمد قزوینی، 3 ج) را می­توان نام برد.