ایرج ملک‌پور
ایرج ملک‌پور
پدر تقویم نوین ایران
1319 خ – ؟
ایرج ملک‌پور، در سال 1319 خ و در آمل متولد شد. او استاد نجوم و فیزیک فضا در دانشگاه تهران است. وی مدرک دکتری خود را در رشتة علوم اختر فیزیک از دانشگاه پاریس دریافت کرد.
دکتر ملک‌پور، از استادان برجستة نجوم و استخراج تقویم در ایران بوده و هست. در سال 1379 خ پس از دو دهه تلاش مستمر و حضور علمی در مرکز ژئوفیزیک دانشگاه تهران، هیأت دولت از او خواست تا استخراج تقویم ایران را به طور رسمی بر عهده بگیرد. وی علاوه بر استخراج تقویم ایران؛ تقویم مالدیو، سریلانکا، برمه و برونئی را نیز به درخواست این کشورها تنظیم کرد. همچنین ارتش فرانسه برای تنظیم تقویم اوقات شرعی سربازان مسلمانش از او کمک می‌گرفت. یکی از آثار مشهور او «تقویم 5000 هزار سالة هجری خورشیدی» است که در آن وقایع تاریخ ایران را به هجری خورشیدی تبدیل کرده است.
دکتر ملک‌پور، مستخرج 25 سال تقویم ایران از سال 1357 تا 1382 خ؛ اولین مستخرج سالروز تولد خیام، مبدع تقویم جلالی؛ اولین مستخرج سالروز تولد حضرت فاطمه زهرا (س)؛ استاد دانشگاه‌های امیرکبیر و تهران؛ مدیر سابق مؤسسة ژئوفیزیک دانشگاه تهران، مسئول انجمن خورشیدی مؤسسة ژئوفیزیک و مدیر اسبق رصدخانة تهران بود.
در سال 1375 خ یونسکو از ده نفر از دانشمندان جهان به منظور برقراری امکان تحقیق و مطالعه دعوت کرد تا با هزینة این سازمان در رشته‌های مختلف به اروپا اعزام بشوند. این بورس که به دانشمندان بزرگ و مطرح جهان در رشته‌های مختلف توسط یونسکو اختصاص یافته بود به بورس «کوپرنیک» معروف است. دکتر ایرج ملک‌پور نیز به این بورس راه یافت، ولی او ترجیح داد در تحول جاری کشور در ایران باشد.
نام ایرج ملک‌پور از زمانی شناخته شد که بخش فیزیک خورشیدی تهران به سرپرستی او که تخصص اصلی‌اش «اختر فیزیک» و در حل معادلات «سماوی» متبحر بود، اقدام به استخراج تقویم نمود و چون بسیاری از عبارات و آیین‌های اسلامی وابسته به صحت تقویم بود از طرف پایه‌گذار انقلاب و آیت‌الله مرعشی بررسی‌های لازم جهت صحت کار تقویم ملک‌پور انجام شد و آن را به طور کتبی تأیید کردند. پس از آن، عید، رمضان، شعبان و محرم را با تقویمی تنظیم می‌کنند که امضای ایرج ملک‌پور را دارد.
ملک‌پور، سال‌ها ستارگان و ماه و خورشید را رصد کرده تا همه ساله دقیق‌ترین تقویم روز ایران را تدوین کند، از اینرو به او لقب «پدر تقویم نوین ایران» داده شده است.