جاماسب حکیم
جاماسب حکیم
جاماسب در داستانهای دینی و ملی ایران وزیر گشتاسب معرفی شده است. در اساطیر پهلوی با نام حکیم روشنبین از او یاد شده است و در سنن مزدیسنان به عنوان وزیر خردمند و از بعضی جهات شبیه بزرگمهر بیان شده است. بنابر نوشتهها، او از پیشگویان بود و مرگ خویش را پیشبینی کرده بود که در تاریخی معین بر اثر نیش عقرب وفات خواهد یافت. بنابراین در آن ساعت موعود برهنه سوار بر اسبی عریان گردید و به میان رودخانه رفت که از گزند عقرب در امان باشد ولی عقربی به خاربُنی چسبیده و از دم اسب بالا آمد و چنین شد که او بر اثر نیش عقرب جان باخت. جاماسب حتی پیشگوییهایی نیز راجع به سرنوشت ایرانزمین و ظهور موعودهای زرتشتی کرده بود.
اهالی روستای گاره برای جاماسب مقبرهای ساختهاند. این اثر باستانی با ارزش، در شهرستان جهرم، در مسیر جادة جهرم به شیراز، نرسیده به شهر باب انار، در بیرون روستای گاره، قرار دارد. نام اصلی این روستا گاره یا کاره میباشد که اهالی منطقه بهآن جومه بزرگی میگویند که مخفف جاماسب بزرگ است. حال معلوم نیست که آیا این آرامگاه جاماسب حکیم است یا مربوط به شخص دیگری است.
اکثر آثار جاماسب حکیم، دربارۀ ستارهشناسی و احکام نجوم است؛ جز یکی که دربارۀ کیمیاگری است. مهمترین این آثار؛ جاماسبنامه رسالهایست به زبان فارسی و مشتمل بر سوال و جوابهایی که بین گشتاسب شاه و جاماسب حکیم در مورد مسائل گوناگون دینی و اخلاقی رد و بدل شده است.
جاماسب حکیم، دانشمند نیمه افسانهای ایران پیش از اسلام است. در اشعار فارسی به جاماسب به عنوان ستارهشناس، اشاره شده است. داستان جاماسبنامه کنونی، برخلاف دعوی بعضی از اهل تحقیق، ظاهراً در دوره بعد از اسلام نوشته شده است. در هر حال اصل آن به زبان پهلوی موجود است که با نام اَیاتکار جامسپیک (= یادگار جاماسب) منتشر شده است.
از محل زندگي، تاریخ تولد و فوت جاماسب حکیم اطلاعی در دست نیست؛ گویا در روستای گاره (در اطراف شیراز) به خاک سپرده شده است.