شیخ سعدالدّين محمود ابن عبدالكريم ابن يحيي شبستری مشهور به شيخ محمود شبستري

 

تخلص:  ……….

قرن:  هشتم هجری

سال تولد – فوت:  احتمالاً 687 – 720 يا 725 ق

محل تولد – زندگي – فوت:  قصبة شبستر (از توابع تبریز) – کرمان، مصر، شام، حجاز، آذربایجان – تبریز

دوران:  اولجايتوخان (سلطان محمد خدابنده) و سلطان ابوسعید بهادرخان مغول

آثار:  مرآت المحققین؛ مثنوي گلشن راز؛ مثنوي سعادت نامه

توضیح:  تحصيلات و رشد فكري شبستري در آذربايجان بوده، وي از عارفان به نام زمان خود به شمار می‌رفته و اوقات خود را در درس و بحث گذرانده است. قبر محمود در شبستر، در باغچه‌اي موسوم به گلشن، در زير گنبدي قرار دارد. حاج ميرزا آقاسي آن را تجديد عمارت كرد و در سال 1267 ق، سنگ مرمر بزرگي روي آن قبر گذاشت و روي قبرش نوشته‌اند كه وي در سال720 ق در 33 سالگي درگذشته است.

کتاب گلشن راز شبستری، از ارجمنترین نامه‌های عرفانی است که به زبان‌های انگلیسی و آلمانی نیز ترجمه شده است. معر وف است که او این اثر را در جواب سؤال‌های مرد بزرگی از خراسان، به نام امیر سید حسین هروی، مرید و خلیفة شیخ بهاءالدّین ملتانی که او هم خلیفة شیخ شهاب‌الدّین سهروردی بوده، سروده است. به غیر از این مثنوی، دو مثنوی دیگر به نام شاهدنامه و دیگری به نام سعادت نامه سروده است و خود تصریح می‌کند که شاعر نبوده و این وسیله را برای بیان مطالب خویش پیش گرفته است. در نثر نیز چند رساله به نام‌های حق‌الیقین و مرآت‌المحققین تألیف کرده است. از دیگر آثار وی ترجمة فارسی منهاج‌العابدین غزالی است.

شيخ محمود شبستري، گويا در حدود 33 تا 38 سالگي درگذشته و در تبريز به خاك سپرده شده است.