کمالالدّین جناب
پیشگام و چهرۀ ماندگار فیزیک هستهای ایران
1287 – 1385 خ
کمالالدّین جناب، در سال 1287 خ و در شهر اصفهان متولد شد. او مدرک کارشناسی خود را از دانشگاه سوربن فرانسه و دکتری تخصصی (PhD) فیزیک هستهای را از انستیتوی تکنولوژی کالیفرنیا(Caltech) ، زیر نظر رابرت میلیکان در آمریکا دریافت کرد. وی چند دوره رئیس دانشکدة علوم دانشگاه تهران بود. بر اساس تحقیقات انجمن فیزیک ایران، اولین مقالة فیزیک نوشته شده و منتشر شدة ایرانیان در نشریات علمی بینالمللی در سال ۱۹۳۷ م (1316 خ)، از او بود.
دکتر کمالالدّین جناب، حدود پنجاه سال به کارهای مهم علمی، پژوهشی و فرهنگی پرداخت. اما محور اصلی تمام فعالیتهای وی تدریس در دانشکدة علوم و دانشسرای عالی و سایر مراکز علمی کشور بود. دکتر کمالالدّین جناب، اولین ایرانی بود که دکتری فیزیک هستهای گرفت و برای پیشرفت این دانش در ایران تلاش فراوانی کرد. در دولت دکتر مصدق وقتی دکتر محمود حسابی وزیر فرهنگ بود، دکتر جناب را به معاونت برگزید.
ریاست سازمان تربیت بدنی؛ ریاست دانشکدة علوم؛ عضو مؤثر انجمنهای علمی و بینالمللی، عضو انجمن فیزیکدانان آمریکا، عضو فرهنگستان واژهگزینی، مدیرکل دبیرخانه دانشگاه از جمله مسئولیتهای او بود. وی کتابها و مقالات زیادی را به رشتة تحریر درآورد که در مجلات معتبر جهان به چاپ رسیده است. در سال ۱۳۳۳ خ به دلیل اعتراض به قرارداد کنسرسیوم نفت از دانشگاه برکنار شد، اما پس از مدتی با احترام بیشتر در استقبال بی سابقة دانشجویان به دانشگاه بازگشت.
دکتر کمالالدّین جناب، به زبانهای انگلیسی، فرانسه، عربی و آلمانی آشنایی کامل داشت. وی در سال ۱۳۸۳ خ به عنوان چهرة ماندگار فیزیک شناخته شد و از شخصیت علمی – فرهنگی وی تقدیر به عمل آمد.
او در سال 1385 خ در 98 سالگی چشم از جهان فرو بست.