همایون صنعتی زاده

صنعتی­ زاده، همایون (1304 – 1388 خ)

Sanati Zade, Homayoon

پژوهنده فرهنگ ایران باستان، ناشر و مترجم

صنعتی­ زاده، در تهران به دنیا آمد. پدرش عبدالحسین صنعتی‌زاده از اولین رمان‌نویسان ایرانی و مادرش قمرتاج دولت‌آبادی، خواهر میرزا یحیی دولت‌آبادی بود. او در دبیرستان البرز با ایرج افشار آشنا شد، اما به دلیل جنگ جهانی دوم درس را نیمه رها کرد و در کرمان به کار تجارت مشغول شد. او هرگز به دانشگاه نرفت.

صنعتی‌زاده، پایه­گذار موزة صنعتی کرمان، مؤسس چاپخانة افست، مؤسسة انتشارات فرانکلین و کاغذسازی پارس بود. در سال 1344 خ، او نمایندگی بنگاه فرانکلین نیویورک را پذیرفت. بنگاه فرانکلین ایران به ترجمه و انتشار آثار امریکایی و اروپایی که تبدیل به مهم‌ترین سازمان نشر ایران شد. صنعتی‌زاده، در مؤسسة فرانکلین برای اولین بار در صنعت نشر ایران حق کپی رایت بین‌المللی را رعایت می‌کرد و برای چاپ ترجمة کتاب‌هایی که انجام می‌داد با ناشر اصلی تماس می‌گرفت و با پرداخت مبلغ کمی به عنوان کپی رایت، حق ترجمة آن کتاب را در ایران به دست می‌آورد. او در این انتشارات دایرةالمعارف فارسی، نخستین دانشنامه یه سبک جدید را منتشر کرد. او در زمینة علم و هنر ایران باستان نیز فعالیت قلمی داشته است. صنعتی­زاده، در سال­های آخر عمر به تحقیق در متن‌های مربوط به گاهشماری و نجوم و آیین­های ایران باستان رو آورده بود. از آثار او تاریخ کیش زرتشت (3 ج، ترجمه)؛ جغرافیای تاریخی ایران (ترجمه)؛ ایران در شرق باستان (ترجمه)؛ گاهشماری زرتشتی و … را می­توان نام برد.