بِرتِلس، يِوگني ادواردويچ

بِرتِلس، يِوگني ادواردويچ (1890 – 1957 م)

Bertles, Evgeni Edvardvich

ايران­شناس روسي

بِرتِلس، پس از پایان تحصیلات در بخش زبان‌های شرقی دانشگاه پتروگراد، در موزة آسیایی آکادمی علوم شوروی به کار مشغول شد و تا پایان عمر، به مدت 37 سال، در همین موزه به تحقیق و تتبع پرداخت. او ضمن پژوهش در این مرکز، به معلمی زبان و ادب فارسی در مؤسسة زبان‌های زنده منصوب گردید و در سال 1928 م، به توصیة بارتولد به عنوان استاد زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه پتروگراد برگزیده شد.  او تأليفات زيادي داشت که بيشتر آن­ها در زمينة ادبيات فارسي، از جمله تاريخ ادبيات ايران بود. او دو سفر به ايران داشت كه يكي از آن­ها به دلیل شركت در «هزارۀ فردوسي» در سال 1313 خ، در مقام فردوسی‌شناس برجسته بود. مقاله‌ای که وی به این مناسبت نوشته بود، همان سال در نشریة فرهنگستان علوم شوروی به چاپ رسید. سال بعد، برتلس کتابی با عنوان فردوسی و سروده‌هایش منتشر کرد. او همچنين عضو افتخاری فرهنگستان­ ايران و نویسندة مقالات بسیاری در دایرةالمعارف اسلام بود. از کارهای تحقیقاتی برتلس در حوزة زبان و ادب فارسی، یکی چاپ انتقادی خمسة نظامی و شاهنامة فردوسی و تحقیقات وی در باب این دو شاعر بزرگ و دیگری پژوهش‌های گستردة او در باب ادبیات عرفانی ایران است. از آثار او خمسة نظامی (تصحیح)؛ تئاتر ایرانی؛ شرح تاریخ ادب فارسی؛ زندگی‌نامة قاآنی و … را می­توان نام برد.