هرتسفلد، ارنست امیل
هرتسفلد، ارنست امیل (1879 – 1948 م)
Hertzfeld, Ernest Emil
ايرانشناس، زبانشناس و مهندس معمار آلماني
پدر هرتسفلد، پزشک ارتش آلمان و مادرش مارگارته روزنتال، از نام‌دارترین باستان‌شناسان و متخصصان امور شرق باستان بود. وی در ابتدا معماری خواند و در باستانشناسي، كتيبهشناسي، نقشهبرداري، تاريخ و جغرافياي تاريخي متخصص بود و با احاطه بر تاريخ ايران باستان، عراق و اسلام، در شناسايي خطوط و زبانهاي باستان و كشف آثار قديمي و كتيبههاي مجهول، از اعجوبههاي زمان بود. نام هرتسفلد پيوسته با تاريخ تخت جمشيد، آميخته خواهد بود، زيرا اوست كه اولين بار در آن خرابهها، با روشهاي علمي، به حفاري پرداخت و به نتايج مهم رسيد. وی از کسانی بود که برای نخستین‌بار بخش‌هایی از پاسارگاد و تخت جمشید را مورد کاوش قرار داد. او سی‌هزار لوحه در تخت جمشید کشف کرد که این سی‌هزار لوحة خشتی تنها چیزهایی بودند که بر اثر سوخته شدن تخت جمشید به دست اسکندر که در متون پارسی از او با نام «گُجَستک» یاد می‌گردد، وضعیت بهتری پیدا کردند و از حالت خشت خام به صورت پخته درآمدند و تا زمان حال دوام آوردند. هرتسفلد از این الواح خشتی با نام حافظة تاریخی ایرانیان یاد می‌کند. او همچنین چندین سال در مورد تمدن‌های بابل، آشور، ساسانی و نیز صنایع، معماری و اسناد مربوط به صنعت دورة هخامنشی و دورة اسلامی به تحقیق و کاوش پرداخت. وی به مدت دو سال از سال 1905 م، برای حفاری اکتشافی به کردستان، لرستان، پارسه و پاسارگاد سفر داشت و در مورد قوم کاسی مطالعاتی انجام داد. از وی پژوهش‌هایی در مورد نقشه‌برداری از مناطق مختلف شرق به جای مانده که کتیبه های ایران قدیم، ایران در شرق قدیم، زرتشت و جهان، از آن جملهاند. او عضو افتخاری مؤسسة باستان‌شناسی هند و فرهنگستان بریتانیا بود. از آثار او زرتشت و دنیای عهد او؛ تاریخ ایران بر بنیاد شاهنشاهی؛ سفر از میان لرستان- سنگ نبشتههای کهن ایرانی و بناهای یادبود ایرانی را می‌توان نام برد.